پایان نامه موضع کشور چین در برابر انرژی هسته جمهوری اسلامی ایران |
 |
واژگان کلیدی: ایران، چین، پرونده هسته‌ای، سیاست، انرژی اتمی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ث
فصل اول: کلیات تحقیق.. 1
1-1-مقدمه. 2
1-2- بیان مسئله. 4
1-4- سؤال تحقیق. 17
1-5- فرضیه تحقیق. 17
1-6- سازمان‌دهی تحقیق. 17
1-7-ضرورت تحقیق. 17
1-8-تعریف مفاهیم. 17
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق.. 19
2-1-مقدمه. 20
2-2- رویکرد نظری.. 20
2-2-1- نئورئالیسم (نوواقع‌گرایی) 20
2-2-2- مبنای نظری تعامل در تئوری رئالیسم. 22
2-3- رویکرد واقع‌گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در روابط ایران و چین. 27
2-4-نتیجه‌گیری.. 28
منابع و مآخذ فصل دوم. 30
فصل سوم: روابط ایران و چین تا پرونده هسته‌ای ایران.. 32
3-1-مقدمه. 33
3-1- روابط ایران و چین قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران. 34
3-2 -روابط ایران و چین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران. 39
3-3 -بررسی روابط ایران و چین در زمینه‌های روابط سیاسی. 40
3-3-1-رابطه سیاسی. 40
3-4- سیاست خارجی ایران. 42
3-4-1 -سیاست خارجی ایران قبل از انقلاب اسلامی ایران. 43
3-4-2 -سیاست خارجی ایران در زمان انقلاب اسلامی. 43
3-4-3 -سیاست خارجی ایران بعد از جنگ تابه‌حال. 43
3-4-4 -سیاست خارجی چین. 44
3-4 -اشتراکات و افتراقات سیاست خارجی چین و جمهوری اسلامی ایران. 46
3-4-1-اشتراکات سیاست خارجی چین و ایران. 46
3-4-2 -افتراقات سیاست خارجی چین و ایران. 46
3-5- اهمیت چین در سیاست خارجی ایران. 47
3-6- اهمیت ایران در سیاست خارجی چین. 47
3-7 -زمینه‌ها و نشانه‌های نزدیکی روابط ایران و چین. 48
3-7-1 تأثیر خروج بریتانیا از منطقه‌ی خلیج‌فارس بر نزدیکی روابط ایران و چین. 48
3-7-2 حوادث سال 1971 در شبه‌قاره‌ی هند. 49
3-7-3 نقش مسائل اقتصادی در نزدیک شدن ایران و چین به یکدیگر. 49
3-8 روابط اقتصادی ایران و چین قبل از انقلاب اسلامی. 49
3-9 روابط اقتصادی ایران و چین. 51
3-9-1 افزایش حجم مبادلات اقتصادی ایران و چین. 51
3-9-2 نقش چین در توسعه صنعتی ایران. 52
3-9-3 رشد روابط اقتصادی.. 53
3-9-4 نقل و انتقالات کالاهای سرمایه‌ای.. 55
3-9-5 پروژه مترو تهران. 56
3-9-6 روابط تأمین نفت و گاز. 57
3-9-7 واردات نفتی. 58
3-9-8 فروش تسلیحات.. 59
3-10 روابط نظامی- امنیتی چین و ایران. 59
3-10-1 مواضع چین در قبال جنگ تحمیلی. 63
3-10-2 نقش چین در جنگ تحمیلی. 64
3-10-3 همکاری نظامی ایران و چین. 66
3-11 رابطه فرهنگی ایران و چین. 66
3-12 نتیجه‌گیری.. 68
منابع و مآخذ فصل سوم. 70
فصل چهارم: رابطه ایران و چین از آغاز پرونده هسته‌ای ایران.. 73
4-1-مقدمه. 74
4-2 رابطه ایران و چین. 76
4-2-1 انگیزه‌های رابطه ایران و چین. 76
4-2-2 انگیزه‌های چین در برابر ایران. 77
4-3 رابطه سیاسی ایران و چین. 77
4-3-1 ویژگی سیاسی چین. 78
4-4 سیاست خارجی ایران و چین. 78
4-4-1 سیاست خارجی چین. 80
4-5 دلایل اهمیت ایران در سیاست خارجی چین. 81
4-5-1 اهمیت ایران در سیاست خارجی چین. 81
4-6 گام‌های استوار چین و ایران به‌سوی توسعه اقتصادی.. 82
4-7 اقتصاد چین. 82
4-8 اقتصاد ایران. 84
4-9 روابط اقتصادی ایران و چین. 85
4-10 همکاری سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت میان طرفین. 88
4-11 مناسبات روابط دو کشور چین و ایران. 89
4-12 وابستگی اقتصاد چین به نفت ایران. 91
4-13 روابط نفتی چین و ایران. 91
4-14 اصلاحات اقتصادی در چین. 92
4-15 تعاملات اقتصادی.. 92
4-16 رابطه نظامی ایران و چین. 93
4-16-1 تعاملات نظامی. 94
4-17 انگیزه‌های روابط سیاسی و نظامی چین و ایران. 95
4-18 رابطه فرهنگی چین و ایران. 95
4-18-1 تعاملات فرهنگی ایران و چین. 95
4-19 ظهور چین به‌عنوان یک قدرت.. 96
4-19-1 چین. 97
4-19-2 همراهی چین در پرونده هسته‌ای ایران. 98
4-19-3 جایگاه چین در پرونده هسته‌ای ایران. 99
4-19-4 امنیت انرژی در جهان و روابط تهران ـ پکن. 100
4-19-5 نیاز چین به انرژی.. 101
4-19-6 قراردادهای بین ایران و چین. 103
4-19-7 امنیت انرژی چین، ایران. 104
4-19-8 امنیت انرژی و سیاست خارجی چین. 105
4-20 نتیجه‌گیری.. 106
منابع ومآخذ فصل چهارم. 108
فصل پنجم: تأثیر چین در پرونده‌ی هسته‌ای ایران.. 112
5-1 مقدمه. 113
5-2 پیشینه‌برنامه‌ی هسته‌ای ایران. 114
5-3 اهداف استفاده از انرژی هسته‌ای ایران. 115
5-3-1 هدف اقتصادی اجتماعی. 116
5-3-2 هدف خودکفایی. 116
5-4 زیان‌های ناشی از انفجار بمب هسته‌ای.. 119
5-5 ضرورت‌های دستیابی حفظ فناوری هسته‌ای ایران. 120
5-6 دلایل اقتصادی ایران در خصوص کسب فناوری هسته‌ای.. 121
5-7 دلایل سیاسی- امنیتی در خصوص کسب فناوری هسته‌ای.. 122
5-8 فعالیت‌های هسته‌ای ایران قبل از انقلاب اسلامی. 123
5-9 فعالیت‌های هسته‌ای ایران پس از انقلاب اسلامی. 124
5-10 تلاش برای تکمیل پروژه‌های هسته‌ای.. 125
5-11 چین و ورود آن به انرژی هسته‌ای ایران. 125
5-12 پایان جنگ تحمیلی و آغاز پروژه‌های هسته‌ای.. 126
5-13 چین. 127
5-14 پرونده هسته‌ای ایران. 128
5-15 اهداف و سیاست‌های ایران در مورد هسته‌ای خود. 131
5-16 خیز هسته‌ای ایران. 133
5-17 تکرار موضع چین توسط روسیه. 138
5- 18 همراهی چین با ایران. 138
5-19 چین مخالف تحریم علیه ایران. 139
5-20 حمایت چین از حق هسته‌ای ایران. 140
5-21 چین: انرژی هسته‌ای حق ایران. 141
5-22 حساسیت روابط ایران و چین در شرایط کنونی. 142
5-23 رویکرد چین نسبت به انرژی هسته‌ای ایران. 143
5-24 رابطه ایران و چین در زمینه انرژی.. 144
5-25 مواضع چین در برابر پرونده هسته‌ای ایران. 144
5-26 رفتارهای متناقض چین در پرونده هسته‌ای ایران. 150
5-27 چالش کشاندن سیاست‌های آمریکا توسط چین از طریق ایران. 151
5-28 ایجاد جهانی چندقطبی از جانب ایران و چین. 152
5-29 نقش چین در مثلث ایران، چین، آمریکا در برنامه هسته‌ای ایران. 152
5-30 مدیریت اختلافات چین با آمریکا در برنامه هسته‌ای ایران. 153
5-31 تشدید اختلافات چین و آمریکا 153
5-32 چین- ایران حول محور هسته‌ای.. 154
5-33 نیم‌نگاهی به پیشینه مذاکرات ایران با گروه 1+5 در آستانه مذاکرات دور استانبول- بغداد. 155
5-34 دور جدید مذاکرات تحت عنوان مذاکرات استانبول- بغداد است.. 156
5-35 بررسی مقدمات دیدار ایران و 1+5 در دور بعدی در بغداد. 157
5-36 حمایت‌های چین در دور جدید مذاکرات دوره‌ای استانبول- بغداد. 157
5-36-1 نقش فعال چین در مذاکرات ایران و گروه 1+5. 157
5-36-2 بررسی مذاکرات ایران با گروه 1+5. 158
5-36-3 چین و نقش سازنده در آشتی دادن 1+5 با ایران. 159
5-36-4 مذاکره راه‌حل اختلاف ایران و گروه 1+5. 159
5-37 مروری بر رویکردهای قدرت‌های اصلی پیرامون پرونده هسته‌ای ایران. 159
5-37-1 ایالات‌متحده آمریکا 159
5-37-2 اتحادیه اروپا 162
5-37-3 روسیه. 165
5-37-4 دلایل عمده‌ی روس‌ها برای همکاری هسته‌ای با ایران. 167
5-37-5 چین. 168
5-38 راهکارهای ایران در مقابل استراتژی قدرت‌های بزرگ… 169
5-39 پرونده هسته‌ای ایران. 173
5-39-1 مواضع آمریکا و اروپا در برابر برنامه‌ی هسته‌ای ایران. 173
5-39-2 سیاست‌های اروپا در برابر برنامه‌های هسته‌ای ایران. 174
5-39-3 اختلاف‌نظر اروپا و آمریکا در برابر برنامه‌های هسته‌ای ایران. 176
5-39-4 موارد هم سویی اروپا و آمریکا در برابر برنامه‌های هسته‌ای ایران. 176
5-39-5 مواضع چین در برابر برنامه‌های هسته‌ای ایران. 177
5-40 محدودیت‌های ناشی از مناسبات چین و قدرت‌های بزرگ (با تأثیر بر روابط ایران و چین) 178
5-41 روابط چین با قدرت‌های بزرگ… 179
5-41-1 چین و ایالات‌متحده آمریکا 179
5-41-2 چین و اتحادیه اروپا 180
5-41-3 روابط چین با روسیه. 182
5-42 روابط ایران، چین و آمریکا 183
4-43 نتیجه‌گیری.. 187
منابع و مآخذ فصل پنجم. 189
فصل ششم: جمع‌بندی کلی و منابع.. 194
6-1-آزمون فرضیه. 195
6-2-نتیجه‌گیری.. 196
منابع و مآخذ. 204
1-1-مقدمه
انرژی هسته‌ای علوم و فنون هسته‌ای ازجمله فن‌آوری‌های پیشرفته و برتر در جهان معاصر می‌باشد. در جهان امروز تأثیر این علوم در گسترش دانش بشری تأمین انرژی، حفظ منابع طبیعی، جلوگیری از آلودگی‌های زیست‌محیطی و کمک به رفاه و پیشرفت زندگی بشر در عرصه‌های مختلف پزشکی، کشاورزی صنعتی و … غیرقابل‌تردید بوده و به‌درستی می‌توان آن را از محورهای اصلی در توسعه پایدار و از مؤلفه‌های مهم پیشرفت هر کشور به شمار می‌آید اولین تلاش‌های ایران برای دستیابی به فناوری صلح‌آمیزی هسته‌ای به دهه 50 میلادی یا دقیقاً به 5 مارس 1957 که اولین موافقت‌نامه همکاری‌های هسته‌ای بین ایران و ایالات‌متحده امضاءشده بازمی‌گردد. در حقیقت ایالات‌متحده آمریکا نخستین کشوری بود که ایران را نسبت به دستیابی به انرژی هسته‌ای ترغیب نمود و اولین زمینه‌های دستیابی به این فناوری را برای ایران ایجاد کرد. آن کشور در سال 1967 اولین رآکتور تحقیقاتی 5 مگاواتی آب سبک را برای ایران در دانشگاه تهران نصب و راه‌اندازی کرد. موافقت‌نامه‌های مشابهی نیز با برخی از دیگر کشورهای غربی ازجمله آلمان + فرانسه حتی در زمینه غنی‌سازی به انعقاد درآمد.
اعضای قرارداد با آلمان جهت ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای ایران در بوشهر و سرمایه‌گذاری در شرکت «اورودیف» فرانسه دو اقدام جدی دیگر ایران برای برخورداری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای بوده است. امضای معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) در سال 1968 گام بسیار مهمی بود که ایران برای تضمین صلح‌آمیز بودن حرکت خود در مسیر دستیابی به فناوری هسته‌ای اتخاذ نمود. با وقوع انقلاب اسلامی در ایران کلیه کشورهای مورداشاره اجرای موافقت‌نامه‌ها و قراردادهای خود ازجمله ساخت نیروگاه بوشهر را به حالت تعلیق درآوردند.
به‌ناچار دولت جمهوری اسلامی ایران ادامه تلاش برای دسترسی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای را به‌تنهایی دنبال نمود و راه دیگری جز تلاش برای نیل به خودکفایی و استقلال در فناوری پیچیده هسته‌ای برای خود ندید. تلاش ایران جهت دستیابی به فناوری هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز ناشی از سیاست مستمری بوده است که دقیقاً بر اساس محاسبات منافع ملی و اقتصادی کشور و با در نظر داشتن نیازهای آتی توسعه ایران به منابع پایدار انرژی از 50 سال پیش انتخاب‌شده و دنبال شده است.
هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران از توسعه هسته‌ای تولید انرژی هسته‌ای است طی سه دهه گذشته با توجه به روند رو به رشد توسعه اجتماعی و اقتصادی در ایران استراتژی بهره‌برداری از منابع فسیلی از دو عامل محدودکننده متأثر بوده است ازیک‌طرف ارتقای سطح زندگی و بهبود شاخص‌های اقتصادی نیازمند تأمین روند صعودی تقاضای انرژی در کلیه بخش‌های داخلی است و از سوی دیگر اقتصاد ملی به میزان قابل‌توجهی وابسته به درآمدهای نفتی است. رهایی از این دو عامل متضاد مستلزم ایجاد یک استراتژی درازمدت و تجدیدنظر درروند استفاده بی‌رویه از منابع فسیلی در کشور است. جمهوری اسلامی ایران در زمینه تولید سوخت هسته‌ای نیز توانائی لازم را کسب نموده است. جمهوری اسلامی ایران بنا به ملاحظات ذیل نمی‌تواند به‌صرف برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز برای تأمین انرژی خود تنها متکی به سوخت‌های فسیلی است:
– این منابع متعلق به نسل‌های آتی کشور نیز می‌باشند و نسل حاضر حق استفاده بی‌رویه از آن ها را ندارد.
– استفاده از این منابع در صنایع تبدیلی نظیر پتروشیمی به‌مراتب ارزش‌افزوده بیشتری برای کشور در پی دارد.
– مصرف این منابع در داخل کشور به‌عنوان سوخت به‌شدت درآمد حاصله از صادرات نفت خام و گاز طبیعی را تحت‌الشعاع خود قرار داده است در صورت ادامه روند مصرف انرژی به‌صورت فعلی تا چند دهه دیگر ایران به‌عنوان یکی از واردکنندگان نفت خام و برخی فرآورده‌های مرتبط با آن درخواهد آمد.
تأمین منابع انرژی هسته‌ای جهش علمی و صنعتی اتکا به کارشناسان داخلی، تربیت نسل جدید دانشمندان و مدیران هسته‌ای، بومی‌سازی فن‌آوری هسته‌ای در ساخت راکتورهای هسته‌ای و اجرای طرح‌های هسته‌ای با کم‌ترین هزینه ازجمله دستاوردهای این فن‌آوری بومی بوده است. اهداف دستیابی به فن‌آوری هسته‌ای نیازمند ساختاری نوین در همه زمینه‌ها و نیز وجود انسان‌های فرهیخته با باورهای عمیق نسبت به کارشان است. امروز، موضوع کاملاً صلح‌آمیز هسته‌ای ایران آزمون تعیین سرنوشت برای شورای امنیت، سازمان ملل متحد و به خصوص اعضای دائم آن است چراکه تصمیمات آنان نشان می‌دهد که تا چه حد پایبند به مقرراتی هستند که خودشان وضع کرده‌اند. ایران نیز از ده‌ها سال قبل قراردادها و موافقت‌نامه‌های متعددی با دولت‌های آمریکا کانادا، فرانسه و آلمان در زمینه‌های استفاده غیرنظامی و صلح‌جویانه از انرژی اتمی و همکاری‌های علمی، فنی و صنعتی، پژوهش علمی و توسعه تکنولوژی داشته است که برخی از آن ها به دلایل گوناگون حتی یا سیاسی ملغی و بعضاً به حالت تعلیق درآمده است فعالیت هسته‌ای ایران بیش از یک ربع قرن سابقه دارد امروز به دلیل فضاسازی غیرعادلانه و سیاسی آمریکا به‌عنوان مسئله مهم روز جهانی مطرح و در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل قرارگرفته است و جمهوری اسلامی ایران ظرف سال‌های گذشته باهدف شفاف‌سازی، ابهام‌زدایی و اعتمادآفرینی، همه فعالیت‌های صلح‌آمیز خود را به مدت دو سال و نیم به‌طور داوطلبانه متوقف نموده و حاصل این اقدام ارزنده به گزارش نوامبر 2005 «آقای البرادعی» انجامید که رسماً عدم انحراف ایران از مقررات آژانس را به آگاهی جهانیان رساند.
آنچه برای جامعه جهانی و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای مسلم است آن است که بیش از آن‌که فعالیت‌های صلح‌آمیز و تحت کنترل ایران تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی است و فشار سیاسی و تهدیدات آمریکا علیه ایران می‌تواند صلح و همزیستی مسالمت‌آمیز و معاهده NPT و اصول منشور ملل متحد را که پیوسته بر حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات تأکید دارد مخدوش نماید. در دکترین دفاعی ایران سلاح هسته‌ای هیچ جایگاهی ندارد، ملت ایران همیشه ملت آرامش‌خواه، صلح‌دوست و صلح‌طلب است و هیچ‌گاه اهل زورگویی و تجاوز نبوده است اما در مقابل زورگویی و تجاوز بااقتدار و شجاعت ایستاده است دسترسی به انرژی هسته‌ای و استفاده صلح‌آمیز از آن‌یک نعمت خدادادی و حق تمامی ملت‌ها ازجمله ملت ایران است. امروز کسانی فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ما را زیر سؤال می‌برند و مدعی هستند که خود بزرگ‌ترین نقض‌کننده حقوق بین‌الملل و حقوق بشر به شمار می‌روند آن ها اجازه نمی‌دهند که دیگر کشورها از فن‌آوری صلح‌آمیز هسته‌ای برخوردار شوند و سعی دارند این فن‌آوری را در انحصار خود قرار داده و به دیگر کشورها زور بگویند. پافشاری ملت ایران بر حق برخورداری از انرژی هسته‌ای تجلی خواست ملی و
فرم در حال بارگذاری ...
|
[جمعه 1399-09-28] [ 12:28:00 ق.ظ ]
|
