1-2- بیان مسئله………………….. .4

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………………………………. 6

1-4- اهداف پژوهش …………… 6

1-5- سوالات  تحقیق ………….. 7

1-6- فرضیه های تحقیق ………. 8

1-7- روش تحقیق ………………. 8

1-7-1-  نحوه جمع آوری داده ها و اطلاعات ………………………….. 9

1-7-2- قلمرو تحقیق ………….. 9

1-7- 3- جامعه و نمونه آماری تحقیق ………………………………… 9

1-7- 4- روش های آماری آزمون فرضیه ها ………………………….. 10

1- 8-  نحوه محاسبه متغیرهای تحقیق ……………………………… 10

1-8-1- شاخص پنمن ……….. 10

1-8-2- شاخص بارتون و سیمکو………………………………………… 11

1-8-3- شاخص لئوز و همکاران. 11

1-9- مدل مفهومی تحقیق …… 12

1-9-1- مدل مفهومی فرضیه اول تا سوم ……………………………… 12

1-9-2- مدل مفهومی فرضیه چهارم تا ششم …………………… 13

1-10- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق ………………………………. 14

1-11- ساختار تحقیق ………… 14

فصل دوم؛ مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه ……………………… 17

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

2-2- اهداف حسابداری و گزارشگری مالی …………………. 18

2-3- مفهوم سود گزارش شده 19

2-3-1- مفهوم سود از دیدگاه حسابداری ………………………… 20

2-3-2- مفهوم سود از دیدگاه اقتصادی ……………………………. 20

2-3-3- اهداف گزارشگری  سود ………………………………………… 22

2-4- ظهور نظریه کیفیت سود 22

2-5- نقش مدیریت و کمیته حسابرسی در ارتباط با کیفیت سود ………………………………………… 24

2-6- تحلیل کیفیت سود …….. 25

2-7- مفهوم کیفیت سود ……… 25

2-8- کیفیت سود مبنایی برای تصمیمات سرمایه گذاری شرکت ………………………………………… 28

2-9- روش­های ارزیابی کیفیت سود …………………………………. 28

2-10- معیارهای اندازه گیری کیفیت سود ……………………….. 29

2-11- مفاهیم و روش های اندازه گیری کیفیت سود ………………. 30

2-11-1- ساختارهای کیفیت سود مبتنی بر سری زمانی سود …….. 30

2-11-1-1- ثبات سود ………. 30

2-11-1-2- قابلیت پیش بینی 31

2-11-1-3- نوسان پذیری ….. 31

2-11-2- سازه های کیفیت سود مبتنی بر ارتباط میان سود، وجه نقد و اقلام تعهدی                     32

2-11-3- سازه های کیفیت سود مشتق شده از ویژگی های کیفی در چارچوب نظری………………….. 34

2-11-4- سازه های کیفیت سود مبتنی بر کاربرد آن در تصمیم گیری ………………………………………… 35

2-11-4-1- قضاوتها و برآوردهای الزامی بعنوان اندازه معکوسی از کیفیت سود ………. 35

2-11-4-2- قضاوتها و برآوردهای مخرب بعنوان اندازه معکوسی از کیفیت سود ………. 36

2-12- عناصر تاثیر گذار بر کیفیت سود …………………………………. 37

2-13- تحلیل بنیادی کیفیت سود ………………………………………… 45

2-14- نقش حسابرسان مستقل در ارتباط با کیفیت سود……………. 47

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

2-15- بخش دوم _  پیشینه تحقیق ………………………………………… 49

2-15-1- مطالعات انجام شده در خارج از کشور …………………… 49

2-15-2- مطالعات انجام شده در داخل کشور ………………………. 53

2-16- خلاصه فصل دوم ……. 56

فصل سوم؛ روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه ……………………… 59

3-2- روش تحقیق …………….. 59

3-3- نحوه جمع آوری داده ها و اطلاعات …………………………… 60

3-4- فرضیه  های پژوهش …. 60

3-5- جامعه  و نمونه آماری تحقیق ………………………………………… 61

3-6- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق ………………………………. 61

3-7- چگونگی آزمون فرضیه ها ………………………………………… 62

3-7-1- روش آزمون فرضیه اول ………………………………………… 62

3-7-2- روش آزمون فرضیه دوم ………………………………………… 63

3-7-3- روش آزمون فرضیه سوم ………………………………………… 63

3-7-4- روش آزمون فرضیه چهارم ………………………………. 64

3-7-5- روش آزمون فرضیه پنجم ………………………………………… 64

3-7-6- روش آزمون فرضیه ششم ………………………………………… 65

3-8- نحوه محاسبه متغیرهای تحقیق ………………………………. 65

3-8-1- شاخص پنمن………… 65

3-8-2- شاخص بارتون و سیمکو………………………………………… 66

3-8-3- شاخص لئوز و همکاران………………………………………… 66

3-9- خلاصه فصل سوم …….. 66

فصل چهارم؛ تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه ……………………… 68

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

4-2- آمار توصیفی …………….. 68

4-3- نتایج آزمون فرضیه ها … 69

4-3-1- آزمون فرضیه اول ….. 69

4-3-1-1- آزمون فرضیه اول به تفکیک صنعت …………………… 69

4-3-1-1-1- آزمون فرضیه اول در صنعت محصولات دارویی . 70

4-3-1-1-2- آزمون فرضیه اول در صنعت محصولات شیمیایی 71

4-3-1-1-3- آزمون فرضیه اول در صنعت خودرو ………………. 72

4-3-1-2- آزمون فرضیه اول در سطح مجموع سه صنعت دارویی، شیمیایی و خودرو ………………. 73

4-3-2- آزمون فرضیه دوم ….. 74

4-3-2-1- آزمون فرضیه دوم به تفکیک صنعت …………………… 74

4-3-2-1-1- آزمون فرضیه دوم در صنعت  محصولات دارویی 74

4-3-2-1-2- آزمون فرضیه دوم در صنعت شیمیایی …………….. 75

4-3-2-1-3- آزمون فرضیه دوم در صنعت خودرو ………………. 76

4-3-2-2- آزمون فرضیه دوم در سطح مجموع  سه صنعت دارویی، شیمیایی و خودرو ………………. 77

4-3-3- آزمون فرضیه سوم …. 78

4-3-3-1- آزمون فرضیه سوم به تفکیک صنعت …………………… 78

4-3-3-1-1- آزمون فرضیه سوم در صنعت دارویی ………………. 79

4-3-3-1-2- آزمون فرضیه سوم در صنعت محصولات شیمیایی 80

4-3-3-1-3- آزمون فرضیه سوم در صنعت خودرو ………………. 81

4-3-3-2- آزمون فرضیه سوم در سطح سه صنعت دارویی، شیمیایی و خودرو …………………………… 82

4-3-4- آزمون فرضیه چهارم . 83

4-3-5- آزمون فرضیه پنجم … 84

4-3-6- آزمون فرضیه ششم … 85

4-4- خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها                 86

4-5- خلاصه فصل چهارم ….. 87

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

فصل پنجم؛ خلاصه نتیجه گیری و پیشنهاد ها

5-1- مقدمه ……………………… 89

5-2- خلاصه موضوع تحقیق .. 89

5-3- خلاصه مبانی نظری …… 90

5-4- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها …………………. 91

5-4-1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول ………………………… 91

5-4-2-  نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم ………………………… 91

5-4-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم ……………………….. 92

5-4-4-  نتایج حاصل از آزمون فرضیه چهارم …………………….. 92

5-4-5-  نتایج حاصل از آزمون فرضیه پنجم ………………………. 93

5-4-6- نتایج حاصل از آزمون فرضیه ششم ………………………. 93

5-5- تفسیر کلی نتایج ………… 93

5-5-1- تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه اول ……………….. 94

5-5-2- تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم ………………. 94

5-5-3- تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم ……………… 95

5-5-4- تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه های چهارم، پنجم و ششم ………………………………… 95

5-6- بررسی تطبیقی نتایج تحقیق با تحقیق مشابه داخلی …………. 95

5-7- محدودیت های تحقیق .. 96

5-8- پیشنهادهای تحقیق …….. 96

5-8-1- پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق ……………………….. 96

5-8-2- پیشنهاد برای تحقیقات آتی…………………………………… 97

5-9- خلاصه فصل پنجم ……. 98

منابع و مآخذ

منابع فارسی ………………………. 99

منابع انگلیسی ………………….. 100

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

پیوست ها

پیوست الف- فهرست شرکت های نمونه در تحقیق ………… 105

پیوست ب- خروجی های نرم افزار Spss …………………………….. 108

چکیده

چکیده انگلیسی ……………….. 115

جدول ها

جدول 2-1- معیار های اندازه گیری کیفیت سود کاترین و وینسنت      29

جدول 4-1- نتایج آمار توصیفی متغیر ها        69

جدول 4-2- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنف در صنعت محصولات دارویی ……………… 70

جدول 4-3- نتایج آزمون همبستگی-  صنعت محصولات دارویی        70

جدول 4-4- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت محصولات شیمیایی ….. 71

جدول 4-5- نتایج آزمون همبستگی- صنعت محصولات شیمیایی      71

جدول 4-6- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت خودرو …………………… 72

جدول 4-7- نتایج آزمون همبستگی- صنعت خودرو …… 72

جدول 4-8- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در سطح مجموع سه صنعت ……………… 73

جدول 4-9-  نتایج آزمون همبستگی- سه صنعت ………… 73

جدول 4-10- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت محصولات دارویی …… 75

جدول 4-11- نتایج آزمون همبستگی- صنعت محصولات دارویی ……………………………… 75

جدول 4-12- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت محصولات شیمیایی ….. 76

جدول 4-13- نتایج آزمون همبستگی- صنعت محصولات شیمیایی ……………………………. 76

جدول 4-14- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت خودرو …………………… 77                   

جدول 4-15- نتایج آزمون همبستگی- صنعت خودرو …… 77

جدول 4-16- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در سطح مجموع سه صنعت ……………… 78

جدول 4-17- نتایج آزمون همبستگی-  مجموع سه صنعت                 78

جدول 4-18- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت محصولات دارویی …… 79

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

جدول 4-19- نتایج آزمون همبستگی- صنعت محصولات دارویی ……………………………… 79

جدول 4-20- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در محصولات شیمایی …………….. 80

جدول 4-21- نتایج آزمون همبستگی- صنعت محصولات شیمیایی ……………………………. 80

جدول 4-22- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در صنعت خودرو …………………… 81

جدول 4-23- نتایج آزمون همبستگی- صنعت خودرو …… 81

جدول 4-24- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در سطح مجموع سه صنعت ……………… 82

جدول 4-25- نتایج آزمون همبستگی- سه صنعت ………… 82

جدول 4-26- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف …….. 83

جدول 4-27- نتایج آزمون ANOVA………………………….. 83

جدول 4-28- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف …….. 84

جدول 4-29- نتایج آزمون  ANOVA………………………….. 85

جدول 4-30- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنوف …….. 85

جدول 4-31- نتایج آزمون ANOVA    86

جدول 4-32- خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها     86

جدول الف-1- لیست شرکت های نمونه در تحقیق ………… 105

جدول ب-1- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنف ……. 108

جدول ب-2- نتایج آزمون فرضیه اول، دوم و سوم در سطح مجموع سه صنعت    108

جدول ب-3- نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنف……. 109

جدول ب-4- نتایج آزمون فرضیه اول، دوم و سوم در سطح صنعت شیمیایی…………………………… 109

جدول ب-5- نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنف……. 110

جدول ب-6- نتایج آزمون فرضیه اول، دوم و سوم در سطح صنعت خودرو…………………………….. 110

جدول ب-7- نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنف……. 111

جدول ب-8- نتایج آزمون فرضیه اول، دوم و سوم در سطح صنعت دارویی…………………………….. 111

جدول ب-9- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنف……… 112

 جدول ب-10- نتایج آزمون فرضیه چهارم …………………… 112

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

جدول ب-11- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنف……… 113

جدول ب-12- نتایج آزمون فرضیه پنجم……………………………….. 113

جدول ب-13- نتایج آزمون کولموگروف- اسمیرنف……… 114

جدول ب-14- نتایج آزمون فرضیه ششم……………………………….. 114

شکل ها

شکل 1-1- مدل مفهومی فرضیه اول تا سوم…………………………. 12

شکل 1-2- مدل مفهومی فرضیه چهارم تا ششم……………………. 13

 

 

چکیده     

در میان اطلاعاتی که شرکتها منتشر می کنند سود حسابداری اهمیت بیشتری برای استفاده کنندگان صورتهای مالی دارد. این سود در سیستم تعهدی و با بکارگیری رویه های حسابداری بکارگرفته شده توسط مدیریت محاسبه می شود. مدیران شرکتها ممکن است به دلایل متعدد مانند دریافت پاداش بیشتر و یا امنیت شغلی سود شرکت را بیشتر از واقع نشان دهند و شکل مطلوب تری از عملکرد شرکت را نشان دهند، که به این عمل مدیریت سود گویند. این نارسایی ها موجب شده که کیفیت سود گزارش شده پایین باشد (پناهی، 1387). مدل های متعددی برای اندازه گیری کیفیت سود وجود داردولی هیچ واحدی برای اندازه گیری کیفیت سودوجود ندارد که مورد توافق عمومی باشد. این پژوهش به دنبال بررسی رابطه بین معیارهای اندازه گیری کیفیت سود در صنایع خودرویی، محصولات دارویی و محصولات شیمیایی بوده است. به منظور اندازه گیری کیفیت سود از شاخص های های لئوز و همکاران (2003)، بارتون و سیمکو (2002) و پنمن (2001) استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه ها با در نظر گرفتن 63 شرکت، شامل 22 شرکت دارویی، 20 شرکت شیمیایی و 21 شرکت خودرویی در طی دوره 1382 تا 1389 نشان می دهد بین معیار کیفیت سود بارتون و معیار کیفیت سود لئوز در سطح مجموع سه صنعت و همچنین در صنعت شیمیایی رابطه ی معنی داری وجود دارد ولی در صنعت دارویی و خودرو رابطه ی معنی داری وجود ندارد. بین معیار کیفیت سود لئوز و معیار کیفیت سود پنمن در سطح مجموع سه صنعت و همچنین  به تفکیک صنعت رابطه ی معنی داری وجود ندارد، بین معیار کیفیت سود پنمن و معیار کیفیت سود بارتون نیز درسطح مجموع سه صنعت و همچنین به تفکیک صنعت هیچ رابطه ی معنی داری وجود ندارد. همچنین نوع صنعت بر رابطه بین معیارهای کیفیت سود تاثیر ندارد.

 

 

واژه های کلیدی:

 کیفیت سود، مدلهای اندازه گیری کیفیت سود، نوع صنعت.

 

مقدمه

امروزه در بازارهای سرمایه پیشرفته، اطلاعات صحیح و بهنگام دارای ارزش زیادی است و افرادی که به نوعی در معرض فرصت ها و خطرات ناشی از نوسانات بازار قرار دارند از ارزش و بهای آن بی اطلاع نیستند. با در نظر گرفتن ارزش اطلاعات حسابداری، می توان این استنباط را داشت که بررسی ابعاد گوناگون این اطلاعات از قبیل نحوه محاسبه و ارائه، کمیت، کیفیت و سایر جنبه های مرتبط با آنها در قالب پژوهش های گوناگون ضروری است.

هدف این پژوهش مقایسه روش های سنجش کیفیت سود با تاکید بر نوع صنعت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• مقدمه

امروزه در بازارهای سرمایه پیشرفته، اطلاعات صحیح و بهنگام دارای ارزش زیادی است و افرادی که به نوعی در معرض فرصت ها و خطرات ناشی از نوسانات بازار قرار دارند از ارزش و بهای آن بی اطلاع نیستند. با در نظر گرفتن ارزش اطلاعات حسابداری، می توان این استنباط را داشت که بررسی ابعاد گوناگون این اطلاعات از قبیل نحوه محاسبه و ارائه، کمیت، کیفیت و سایر جنبه های مرتبط با آنها در قالب پژوهش های گوناگون ضروری است.

        هدف این پژوهش مقایسه روش های سنجش کیفیت سود با تاکید بر نوع صنعت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این فصل به عنوان اولین فصل از این پژوهش، سعی بر آن است که معرفی کلی از